FTX’in çöküşü, Terra’nın (LUNA) başarısızlığı ve diğer olaylar, kripto endüstrisini rahatsız etmeye devam ediyor. Ancak bazıları, 2023’e girerken kabusun henüz bitmemiş olabileceğini düşünüyor.
Kripto para piyasası oldukça zorlu bir yıl geçirdi
Kriptokoin.com’dan takip ettiğiniz üzere 2022, küresel kripto para birimi endüstrisi için hareketli bir yıl oldu. Yılın başında, küresel kripto para endüstrisinin piyasa değeri 2,19 trilyon dolar seviyesindeydi. Bununla birlikte, piyasa değeri, sektörü kasıp kavuran geniş çaplı olaylarla, Haziran ortasına kadar %63 düşerek yaklaşık 820,7 milyar dolara geriledi.
Bu, dünya çapındaki merkez bankalarının Covid-19’un hırpalanmasının ardından ekonomik toparlanmayı artırmak için genişletici maliye politikaları uyguladığı 2021 yılına kadar uzanıyor. Bu önlemler, dijital varlık ekonomisinin büyümesini hızlandırdı. Böylece, Bitcoin ve Ethereum gibi önde gelen kripto para birimleri için rekor seviyelere yol açtı.
Bununla birlikte, 2022 başlarında, tepe otoriteler küresel enflasyonla mücadele için daraltıcı maliye politikaları uygulamaya başladı. Böylece yatırımcıların spekülatif varlıklara olan iştahı azaldı. Örneğin 13 Haziran’da borsa ayı piyasasına girerek 40 yılın en kötü performanslarından birine tanık oldu. Makroekonomik iklimdeki bu değişiklik, geleneksel varlıklar üzerindeki baskı dijital para muadillerinden silindiği için kripto para endüstrisi için bir kıyamet anlamına geliyordu.

Terra (LUNA) kabusu
Şubat ayında Rusya-Ukrayna savaşı patlak verdi. Dijital varlıklar, bu süreçte finansal atlatmada bir rol oynadı. Bunun ardından, Mart ayında sektördeki ilk şok geldi: Axie Infinity hack’i. NFT tabanlı online oyun videosuna güç veren Blockchain tabanlı side-chain olan Ronin Network’e yapılan saldırı, bilgisayar korsanlarının 625 milyon doları çalmasıyla sonuçlandı. Bunu yıl içinde başka hack’ler de takip etti.
Ancak, küresel kripto para endüstrisini gerçekten sarsan şey, Terra (LUNA) ekosisteminin çöküşü oldu. Nisan 2022’de LUNA, aylarca süren büyümesini sınırlayarak Nisan’da 119,20 dolarlık rekor seviyeye ulaştı. Ancak, ekonomik baskı piyasayı etkisi altına aldı. Ekosistemin stabelcoin’i UST, 9 Mayıs’ta 1 dolar peg’ini kaybetti. 13 Mayıs’a kadar UST, 1 dolardan 35 sente kadar düştü. Yönetim tokenı LUNA da bundan etkilendi. LUNA, 12 Mayıs’a kadar bir günde %96 düşerek 10 sentin altına indi.

Terra’yı (LUNA) yutan dalgalar, piyasanın en yüksek seviyeleri sırasında kaldıraçlı pozisyonları devralan Three Arrows Capital (3AC) gibi kripto hedge fonlarına borç veren kripto kredi kurumu Celsius Network ve Voyager Digital’i süpürdü. Sonuç olarak, hedge fonları ve kripto borç verenler, ardından gelen likidite krizi ve müşteriler arasında para çekme çılgınlığı nedeniyle iflas etti.
FTX: Kripto kışının şövalyesi mi?
FTX’in Kurucu Ortağı ve ardından CEO’su olan Sam Bankman-Fried, birkaç kripto kredi kuruluşunun iflasının ardından, çökmekte olan kripto girişimlerini kurtarmak için birkaç kurtarma görevine çıktı. Bir zamanlar en hızlı büyüyen borsa, Temmuz ayında Voyager’ın müşterilerine erken likidite sağlamayı teklif etti. Ek olarak, borsanın ABD yan kuruluşu olan FTX.US, Amerikan kripto kredi kuruluşu BlockFi’yi 240.000 dolar karşılığında satın almayı teklif etti. Ayrıca borsa, Liquid Group, Good Luck Games ve Bitvo’yu satın aldı.
Ayrıca, zorlu makroekonomik koşullar, kripto para fiyatlarının rekor seviyelere düştüğü kripto kışına katkı yaptı. Örneğin, Bitcoin’in fiyatı %14 düşüşle 24.000 doların altına geriledi. Böylece BTC, Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyeye indi. Sonuç olarak Coinbase, Gemini ve iflas etmiş olan BlockFi gibi büyük kripto aktörleri işten çıkarmalar duyurdu. Uzmanlar, kitlesel küçülmeyi bu paydaşların hazırlıksızlığına bağladı. Buna bakılmaksızın, FTX ve Binance’in ‘derin cepleri’, kuraklığın ortasında genişlemelerini ve gelişmelerini sağladı. Ancak kripto kışında kim kazandı: Binance mi yoksa FTX mi? Cevap ciddi bir şekilde gelecekti.

Bununla birlikte, yazın kripto kışının ortasında, The Ethereum Merge veya Ethereum Blockchain teknolojisinin Proof-of-Work’ten Proof-of-Stake’e hard forku 15 Eylül’de tamamlandı. Önemli olaya rağmen yatırımcılar, temkinli bir yol izlemeye devam etti.
Terra’dan (LUNA) sonra FTX: Bir kripto devinin düşüşü
FTX, endüstri hakimiyetine gidiyormuş gibi görünürken, balonu kısa sürede patladı. Kasım ayında, bir CoinDesk raporu, Bahamalar merkezli kripto şirketinin işini, kardeş kantitatif ticaret şirketi Alameda Research’ten gelen müşterilerin fonlarıyla desteklediğini ortaya koydu. Haberin ardından Binance, elindeki FTX Token’leri (FTT) satma kararı adlı. Bu da FTX’i, firmanın kurtarma sermayesi için alabora olduğu bir likidite krizine soktu. Binance daha sonra, mali durumuyla ilgili endişeleri gerekçe göstererek borsayı devralmak için bir anlaşmadan vazgeçti. Daha sonra FTX, ABD’de iflas koruması için başvuru yaptı. Ayrıca, Bankman-Fried, kripto borsasının CEO’luğundan istifa etti. Borsanın çöküşünün yatırımcılara 8 milyar dolardan fazla zarara mal olduğu tahmin ediliyor.

En son güncellemede Bankman-Fried, Bahamalar’da tutuklandı. Daha sonra, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu ve Emtia Vadeli İşlemleri Ticaret Komisyonu tarafından dolandırıcılıkla suçlandığı ABD’ye iade edildi. Ancak, kısa süre sonra 250 milyon dolarlık bir kefaletle serbest kaldı.
2022’de kripto para düzenlemeleri
Çoğunlukla, 2022 olayları düzenleyicileri tetikte tutuyor. 30 Haziran’da Avrupa Birliği, Avrupa’daki ‘kripto vahşi batıya’ son vermeyi amaçlayan Kripto Varlık Piyasaları (MiCA) düzenlemesi hakkında geçici bir anlaşmaya vardı. Bununla birlikte, düzenleme öncelikle kıtanın parçalanmış kripto manzarası boyunca tekdüzeliği sağlamayı amaçlıyor.
ABD’deki federal milletvekilleri, stablecoin’leri ve diğer kripto varlıklarını düzenlemeye ve tüketici korumasını kutsallaştırmaya çalışan yasa tasarıları çıkardı. Başkan Joe Biden’ın Mart ayında dijital varlık düzenlemesine ilişkin yürütme emri, ABD’de kripto para düzenlemesinin önemli bir aşamasını işaret etti. Ancak bunlar nasıl şekilleneceği henüz belli değil.

Dünya çapında, merkez bankalarının dijital para birimleri için yarış başladı. Bu doğrultuda, ABD ve İspanya da dahil olmak üzere Avrupa, yeni deneysel projeler başlattı. Merkez bankaları ayrıca 2025 yılına kadar bankaların kripto varlıklarına yatırımlarına sınırlamalar getirmeye çalışıyor.
Kripto için sırada ne var?
2022 gibi dram ve sektörü belirleyen olaylarla dolu bir yıl oldu. Peki, kripto para sektörü 2023’te nasıl bir performans gösterecek? Uzmanlar, kripto düzenlemesinin 2023’ün büyük bir parçası olacağına inanıyor. Diğerleri fırtınanın henüz bitmediğini söylüyor. Wallex Custody’nin CEO’su ve Kurucu Ortağı Simone Mazzuca, şu değerlendirmeyi yapıyor:
2023’ün küresel ölçekte stablecoin’lerin kurumsal olarak benimsenmesi ve piyasada daha fazla şeffaflık yılı olacağına inanıyorum. Sonuçta, bunun için buradayız. Düzenleyici tarafta, 2022’de olanların etkisiyle düzenleyici önlemlerde hızlı bir ilerleme görmeyi bekliyorum.

Finder’da Dijital Varlıklar Kıdemli Analisti olan Frank Corva için, önümüzdeki yıl bir avuç yeni şirketin patlaması şaşırtıcı olmaz. Corva, muhtemelen bunun ‘kripto alanındaki toz tamamen yerleşmeden önce’ gerçekleşeceğini söylüyor. Bu bağlamda şu açıklamayı yapıyor:
Birçok kişi, kripto borsası Gemini’s Earn programına güç veren kripto borçlanma ve borç verme firması Genesis’in Gemini Earn müşterilerine borçlu olduğu 900 milyon dolarlık geri ödemeyi yapıp yapamayacağını merakla bekliyor. Bu itfaları yapamazsa ve batarsa, bu olaylar bir sonraki tasfiye dalgasını tetikleyebilir. Bu nedenle, 2023’ün ilk çeyreğinde daha fazla acı olabilir.