Akbelen’de üçüncü kere keşif: Davacı köylülerden 19 bin TL’lik mahkeme masrafı talep edildi

İkizköy’de Akbelen Ormanı’nın kömür madeni için Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret AŞ’ye tahsisinin iptali için İkizköylülerin açtığı davada Muğla 1. Yönetim Mahkemesi üçüncü kere keşif yapılmasına karar verdiği öğrenildi. Mahkeme kararında, “Dosyadaki son eksper raporu uyuşmazlığın tahlili için kâfi olmadığından ve bu rapora taraflarca/müdahillerce karşılıklı olarak itiraz edildiğinden, görülen davada tekrar mahallinde keşif ve uzman incelemesi yaptırılmasına, karar verildi” denildi.

Köylülerin avukatı Arif Ali Cangı da karara itiraz etti. Cangı, keşfin tekrarlanması kararından dönülerek duruşma yapılmasını talep etti. Avukat Cangı’nın Mevzuyla ilgili yazılı açıklaması şöyle:

“İkizköylüler olarak derneğimiz KARDOK aracılığı ile açtığımız davada, Muğla 1. Yönetim Mahkemesi, 4 Temmuz 2022 tarihinde yeni bir uzman heyeti oluşturulması ve üçüncü defa yerinde keşif yapılmasına karar verdi; karar 12 Temmuz’da tarafımıza bildiri edildi. Avukatımız Arif Ali Cangı, dün, 14 Perşembe 2022 günü yaptığı müracaat ile keşfin tekrarlanması kararından dönülmesini ve davaya duruşma ile devam edilmesini talep etti. 1 Mart 2022 tarihinde yapılan ikinci keşif sonucunda eksper heyetince mayıs ayında mahkemeye sunulan raporda Akbelen Ormanı’nın madene tahsisi ile ortaya çıkacak ekolojik yıkım farklı boyutları ile somut biçimde ortaya konmuştu. Fakat, raporun sonuç kısmında maden ve jeoloji mühendisi eksperlerin görüşleri doğrultusunda Türkiye’nin elektrik gereksinimi münasebet gösterilerek, ekolojik yıkım belgelenmesine karşın, madene tahsisin gerekliliği tespiti yapılmıştı.

“ANAYASANIN 141/4 HUSUSUNA AÇIKÇA AYKIRIDIR”

Bu karar, yasa, Anayasa ve Türkiye’nin taraf olduğu memleketler arası mukavelelerle teminat altına alınan yasama hakkı, sağlıklı ve istikrarlı etrafta yasama hakkı, adil yargılanma hakkını, hukuk devleti unsurunu yok sayan, yargıya davaları en az sarfiyatla ve mümkün olan hızla sonuçlandırılması vazifesi yükleyen Anayasanın 141/4 hususuna açıkça alışılmamıştır. Eksper raporunda mahkeme heyetinin karara varabilmesi için gerekli ve kâfi bilimsel kıymetlendirme mevcut. Zati biz de rapora itiraz etmedik; yalnızca güç şirketinin çıkarlarına yoğunlaşmış¸ olan jeoloji ve maden mühendisliği uzmanlıklarının alışılmamış görüşlerinin, etraf hukuku açısından dikkate alınmasının mümkün olmadığını belirttik.

İKİNCİ KEŞİFTE YERLEŞİK VE ZİRAÎ ALANLARIN OLUMSUZ ETKİLENECEĞİ RAPOR EDİLMİŞTİ

İkinci keşif sonunda mahkemeye sunulan raporda; Orman mühendisi eksper, açık ocak kömür madencilik faaliyeti sırasında ocak alanının genişleyeceği alanın kesilecek ağaçlar, toprak kaybı ile birlikte ormansızlaşacağını, rehabilitasyon çalışmaları ile mevcut orman yapısının tekrar geri getirilmesinin mümkün olmadığı, halbuki bilhassa bir yıl evvel bölgede yaşanan yangın felaketinden sonra Akbelen Ormanı’nın yaban hayatı için korunması gereken doğal bir ekolojik koridor olduğunu ve korunması gerektiğini; Etraf mühendisi eksper; ocak alanı ile müsaadeye mevzu orman alanı ortasındaki tarım alanlarının ziyan göreceğini, madencilik faaliyetleri nedeniyle değerli seviyede toz emisyonunun oluşacağını; Hidrojeolog eksper; mevsimsel yağışlarla yüzeye düşecek su ölçüsü yeraltına sızmaksızın yüzeysel akışa geçeceğini; bölgeye düşen mevsimsel yağışın yüzeysel akışa geçmesi su baskınlarının oluşmasına, bölgede bulunan yerleşik alanların ve ziraî alanların olumsuz tarafta etkilenmesine neden olacağını; Biyolog eksper; alanda yürütülecek maden faaliyeti sonucunda kelam konusu orman ve içerisinde var olan ekosistem geri dönüşümü olmayacak biçimde ortadan kalkacağını tespit ve rapor etmişlerdi.”

“AKBELEN ORMANI’NIN MADENE TAHSİSİNİN GERİ DÖNÜŞÜ OLMAYACAK”

“İhtiyat unsurunu davamıza uyguladığımızda, dört eksperin süreç konusu maden işletmesini olumsuz değerlendirmeleri, o projenin yasaklanması için kâfi de artar bile. Böylesine bir rapordan sonra, uyuşmazlığın tahlili için mahkemeye teknik bilgi aktaracak daha nasıl bir rapora muhtaçlık duyulabilir ki? Uzman raporuna yönelik talebimizin Akbelen Ormanı’nın madene tahsisinin geri dönüşü olmayacak ekolojik yıkıma yol açacağı bilimsel olarak kanıtlandığına nazaran, diğer bir araştırmaya gerek kalmadan yürütmenin durdurulmasını devam ettirilmesine, dava evrakının olgunlaştırılarak yapılacak duruşma sonrasında dava edilen tahsis müsaadesinin iptaline karar verilmesi; gereği halinde davacı taraf olarak türel dinlenme hakkımızın gereği olarak, eksper raporunun; açıklamalarımız, taleplerimiz ve itirazlarımız doğrultusunda tekrar düzenlenmesi.”

“SAVUNMA HAKKIMIZ TAAMMÜDEN ENGELLENMİŞTİ”

İkizköy Etraf Komitesi’nden ise şu açıklama yapıldı:

“7 Eylül’de gerçekleştirilen ve nihayetinde itirazlarımızla iptal ve tekrar edilen birinci uzman keşfinde heyete başkanlık eden tarafgir bir hakimin hakaretlerine maruz kalan avukatlarımızın davacı olarak bizi temsil edebilmesine fırsat tanınmamıştı. Davacı İkizköylüler olarak keşfe alınmamış, dinlenmemiştik. Akbelen Ormanı’nı ve hayatı savunma hakkımız taammüden engellenmişti.

DAVACI KÖYLÜLERDEN KEŞİF İÇİN 19 BİN TL MASRAF İSTENİYOR

Öte yandan, eksper keşfi için 19 bin TL’lik bir mahkeme masrafı ödemesi de talep ediliyor. Biz küçük bir köy derneğiyiz. İkizköy’ü madene teslim etmemek için açtığımız öteki davalarımız da var ve birebir davada üçüncü sefer keşif masrafı ödemek durumunda kaldığımız için büyük bir yükün altına girmiş hissediyoruz. Ekolojik haklar için yürütülen türel uğraşlarda eksper keşif masrafları, adalete erişimin önünde kıymetli bir mahzur oluşturuyor. Birtakım gayretlerde davalar, bu masraflar yüzünden ekolojik haklarını arayan davacılar tarafından sonuna kadar yürütülemiyor.

“17 TEMMUZ’DA, YANİ BU HAFTA SONU BİR YILINI DOLDURMUŞ OLACAK”

Davamızda bir türlü son karar verilemezken, bizlerin ormanımızı korumak için gece gündüz tuttuğumuz nöbet, 17 Temmuz’da, yani bu hafta sonu bir yılını doldurmuş olacak. 17 Temmuz 2021 günü, Akbelen Ormanı davamız sürerken, ağaç bölümü yapan orman işletmesini durdurmuş ve bu hukuksuz uygulama bir defa daha yinelenmesin diye ormanın girişine çadırlarımızı kurarak fiili olarak ormanımızı müdafaaya almıştık. 8 Ağustos günü, gelmiş geçmiş en büyük orman yangını felaketlerinden birini yaşarken, yüreğimiz ağzımızda günlerce uyumaksızın nöbet tutarken; YK Güç, yangın tedbiri mazereti altında 105 ağacımızı daha katletmişti. Şirket hakkında bu yasadışı hareketi hakkında hiçbir idari ya da yasal süreç yapılmadı.

“AKBELEN ORMANI İNANÇTA DEĞİL”

Tüm bunların üstünden koskoca bir yıl geçti. Devam eden davalarımıza, mecburî olarak yenileri eklendi. Lakin hala bilim insanlarının korunması zarurî dediği Akbelen Ormanı inançta değil. Artık yargıdan Akbelen Ormanı’nın olduğu üzere korunmasına yönelik kalıcı bir karar bekliyoruz. Anımsatmak zorunda hissediyoruz: Anayasa, ormanlarımızın korunması vazifesini biz İkizköylüler üzere ormanın yakınında, içinde yaşayan yurttaşlar kadar, tahminen de daha öncelikli olarak devlete vermiştir. İklim krizinden kurtuluşumuzun anahtarı, pak hava, su ve toprağın, çocuklarımızın geleceğinin garantisi ormanlarımızı, Akbelen Ormanı’nı korumak üzere yargıyı vazifesini süratle yerine getirmeye davet ediyoruz.”